Mamy dla was wywiad z Su-Ming Khoo, wykładowcą z uniwersytetu the National University of Ireland’s School of Political Science and Sociology, która brała udział w forum międzynarodowym “Menu dla zmiany”. Głównym punktem jej badań naukowych to na przykład prawa człowieka, ekonomia alternatywna, aktywizm konsumencki czy zrównoważony rozwój.

Nagranie video tego wywadiu jest udostępnione na końcu artykułu.

Tu na Forum mówimy o „Menu dla zmiany”. Jakie ma on znaczenie dla Ciebie i jak związany jest z Twoją pracą?
Bardzo się cieszę, że mogłam wziąć udział w forum „Menu dla zmiany”. Dało mi ono możliwość połączenia kilku różnych dziedzin mojej pracy. Zajmuję się zrównoważonym rozwojem, prowadzę badania naukowe oraz nauczam. Interesują mnie nowe rozważania dotyczące alterantyw zrównoważonego rozwoju, wpływów ekologicznych oraz tego, co sami możemy zrobić w kwestiach ograniczania przestrzeni dla ludzkości, jaką mamy do dyspozycji na naszej planecie. Łącząc wszystkie te złożone sprawy w jeden zestaw zagadnień i związków dotyczączych systemu produkcji żywności w łatwy i przystępny sposób można zrozumieć koncepcję żywności.

Zmiany klimatyczne mają zasadniczy wpływ na rolnictwo. Jak powinniśmy go dostosować do tej sytuacji i poprawić jego stan?
Współczesny świat staje w obliczu zasadniczych zmian dotyczących ilości różnych sfer, które określają bezpieczną przestrzeń eksploatacyjną dla ludzkości. Rolnictwo to kwestia kluczowa i potrzeba, byśmy zmienili sposób, w jaki produkujemy, konsumujemy oraz odnosimy się do siebie nawzajem poprzez niego w taki sposób, żeby pozostać w strefie komfortowej stabilności klimatycznej. Dzięki przyjętej w Paryżu umowie klimatycznej powstały komitety międzynarodowe, które pomogą nam opanować i zredukować poziomy emisji gazów efektu cieplarnianego, takich jak metanu. Możemy również wykorzystać rolnictwa jako środka podejścia do kluczowych wyzwań, np. zanieczyszczeń chemicznych czy zapewnienia dostaw żywności w celu rozwoju gospodarki w sposób bardziej zintegrowany.

Su-ming Khoo during her lecture.

Su-ming Khoo w trakcie swojej prelekcji.

Pisze Pani i udziela wykładów na temat prawa do żywności. Co to oznacza?
Prawo do żywności uważane jest za jedno z pierwszych bezpośrednich obszarów ekonomii stosowanej, praw społecznych i kulturalnych. Jest to jedna z dziedzin, jaką powinniśmy uwzględnić, jeżeli chcemy, by prawa człowieka dochodziły do skutku poprzez okoliczności gospodarcze, w jakich żyjemy. Prawo do żywności to najbardziej podstawowe i fundamentalne prawo, które ludzie w prosty sposób mogą zrozumieć.

Czy prawo to jest zagrożone przez zmiany klimatyczne?
Zmiany klimatyczne mają wpływ na dostępność żywności, na ilość i rodzaj żywności, jaka może być uprawiana i przez jakich ludzi. Mają również wpływ na dostępność żywności. Sam fakt, że żywność jest dostępna, nie oznacza jeszcze, że ludzie mają do niej fizyczny czy ekonomiczny dostęp. Zmiany klimatyczne w dużej mierze mają wpływ na te dwa kryteria, których używamy w podstawowym podejściu do tego prawa. Mają również wpływ na to, czy żywność jest wystarczająca czy nie, bo wiążą sie z tym, jaki rodzaj żywności można uprawiać i kto ma dostęp do tej zdrowej i pożywnej żywności. Zatem prawo do żywności daje nam podstawę do myślenia o niej w sposób, który stawia odpowiednią dietę w centrum, odwraca zainteresowanie o samą produkcję żywności, koncentruje się na fakcie, dlaczego ludzie potrzebują jedzenia i dlaczego mają do tego prawo. Ostatnim kryterium podstawowego podejścia do tego prawa jest problem utrzymalnego rozwoju produkcji.

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) opublikowała ostatnio raport, który mówi, że do roku 2050 więcej ludzi niż dziś będzie musiało borykać się z zagrożeniami związanymi ze zmianami zachodzącymi w klimatycie, jeżeli nie zmienimy naszych praktych w rolnictwie. Jakie konkretne zmiany potrzebne są światu?
To bardzo ważne pytanie. Świat potrzebuje fundamentalnej zmiany. Musimy przestawić nasz sposób myślenia, w którym uwzględniamy tylko produkcję rolniczą; trzeba zacząć myśleć o utrzymalnym systemie produkcji żywności, który zapewni każdemu człowiekowi adekwatne zaopatrzenie w żywność jak również dostęp do takiej żywności, która produkowana jest w utrzymalny sposób. Nowy raport FAO „Food, Agriculture and Food Security” (“Żywność, rolnictwo i bezpieczeństwo w sferze wyżywienia”) koncentruje się na zmiany klimatyczne, produkcję rolniczą i bezpieczeństwo w sferze żywności. Celem jest myślenie o problemie systemu żywności oraz zamiar stworzenia

Jakie są inne groźby, przed którymi musimy stawać w dzisiejszych czasach?
Podam przykład: zanieczyszczenia rolnicze naszych systemów nawadniających za sprawą azotu i fosforu, zanieczyszczenia chemiczne takie jak nieustające organiczne substancje zanieczyszczające, które są wysoce toksyczne, jak również narastający problem glifosatów oraz zanieczyszczeń za sprawą pestycydów – one wszystkie mogą mieć długotrwały wpływ na różnorodność biologiczną. Różnorodność biologiczna to właściwie jeden z kluczowych problemów, z jakimi nasza planeta musi stawać twarzą w twarz. Utracamy kluczowe elementy naszej różnorodności biologicznej; w chwili obecnej martwimy się o pszczoły i zapylacze, ponieważ umierają one w ogromnych ilościach; obawiamy się, że jeżeli te konkretne gatunki wymrzą, nie będą w stanie zapewnić kluczowych usług związanych z ekosystemem, od których jesteśmy zależni w produkcji naszej żywności i warzyw.

Su-Ming Khoo diskutuje s Terezou Čajkovou, koordinátorkou projektu Menu pro změnu.

Su-Ming Khoo podczas dyskusji z Terezą Čajkovą, koordynatorem projektu „Menu dla zmiany”.

W jaki sposób możemy zmienić nasze menu osobiste w krajach zachodnich?
To najważniejsze pytanie – co możemy zrobić, by nastały zmiany. Powinniśmy wspierać rolnictwo, w którym szersza wiedza i siła robocza dominuje nad emisjami dwutlenku węgla  i  substancjami chemicznymi; potrzeba nam więcej żywności lokalnej, lokalnych producentów, producentów na mniejszą skalę oraz skracanie łańcucha przetwarzania, transportu i systemu opakowania, który ma do czyniena z naszą żywnością. Konsumpcja żywności lokalnej to bardzo ważna rzecz dla konsumenta; rzeczą ważną jest przywrócenie stosunków między konsumentem a producentem, które zagwarantują rolnikom rozsądne utrzymanie, zapewnią ochronę i wsparcie fundamentalnych elementów dotyczących środowiska naturalnego, które potrzebne są do podtrzymania ich utrzymania, takich jak zdrowa gleba, różnorodność biologiczna oraz stabilność klimatyczna.